|
The Warsaw Ghetto uprising / דער אויפֿשטאַנד אין װאַרשעװער געטאָ
הײַנט איז דער 91טער אַפּריל, פּונקט 08 יאָר נאָכן אָנהייב פֿונעם אויפֿשטאַנד אין וואַרשעווער געטאָ. אין אָט דעם טאָג דערמאָנען מיר זיך אין די העלדישע ייִדן, פֿאַרשפּאַרטע הינטער דער געטאָוואַנט, וואָס האָבן קיין אַנדערע ברירה נישט געהאַט, נאָר גענומען דאָס געווער אין האַנט, זיך קעגנגעשטעלט די נאַצישע מערדערס און געקעמפֿט ביזן טויט.
געדענק! זכור!
[HÁYNT IZ DER NÁYNTSETER APRÍL, PUNKT ÁKhTSIK YÓR NOKhN ÓNHEYB FÚNEM ÚFShTAND IN VÁRShEVER GÉTO. IN ÓT DEM TÓG DERMÓNEN MIR ZIKh IN DI HÉLDIShE YÍDN, FARShPÁRTE HÍNTER DER GÉTOVANT, VOS HOBN KEYN BRÉYRE NIShT GEHÁT, NOR GENÚMEN DOS GEVÉR IN HÁNT, ZIKh KÉGNGEShTELT DI NÁTSIShE MÉRDERS, UN GEKÉMFT BIZN TÓYT.
GEDÉNK! SKhÓYR!]
Today is April 19th, exactly 80 years since the beginning of the Warsaw Ghetto uprising. On this day we recall the heroic Jews, imprisoned within the ghetto walls, who had no choice but to take up arms, resist the Nazi murderers and fight to the death.
Remember!
bunker: דער בונקער, ־ס; דער באַהאַלט, ־ן
[DER BÚNKER, -S; DER BAHÁLT, -N]
cattle car: דער פֿיכװאַגאָן, ־ען
[DER FÍKhVAGÓN, -EN]
concentration camp: דער קאָנצענטראַציע־לאַגער, ־ן; דער קאַצעט, ־ן
[DER KONTSENTRÁTSYE-LÁGER, -N; DER KATSÉT, -N]
deport: דעפּאָרטירן; פֿאַרשיקן
[DEPORTÍRN; FARShÍKN]
explosive(s): דאָס אױפֿרײַסװאַרג (קאָל׳); דער אױפֿרײַס־מאַטעריאַל
[DOS ÚFRAYSVARG (coll.); DER ÚFRAYS-MATERYÁL]
fighter: דער קעמפֿער, ־ס
[DER KÉMFER, -S]
ghetto: די געטאָ, ־ס
[DI GÉTO, -S]
the Holocaust: דער (דריטער) חורבן
[DER (DRÍTER) KhURBM]
partisan (m./unsp.): דער פּאַרטיזאַנער, ־ס; דער פּאַרטיזאַן, ־ען
[DER PARTIZÁNER, -S; DER PARTIZÁN, -EN]
partisan (f.): די פּאַרטיזאַנ(ער)קע, ־ס
[DI PARTIZÁN(ER)KE, -S]
remember: (געדענקען; דערמאָנען זיך (אין
[GEDÉNKEN; DERMÓNEN ZIKh (IN)]
resist: (אַנט)קעגנשטעלן זיך (+ דאַט׳); (אַנט)קעגנשטײן (+ דאַט׳); בײַשטײן (+ דאַט׳)
[(ANT)KÉGNShTELN ZIKh (+ dat.); (ANT)KÉGNShTEYN (+ dat.); BÁYShTEYN (+ dat.)]
resistance: דער קעגנשטעל, ־ן; דאָס (אַנט)קעגנשטעלן זיך; דער װידערשטאַנד, ־ן
[DER KÉGNShTEL, -N; DOS (ANT)KÉGNShTELN ZIKh; DER VÍDERShTAND, -N]
revolt: דער רעװאָלט, ־ן; דער אױפֿשטאַנד, ־ן; דער בונט, ־ן; די מרידה, ־ות
[DER REVÓLT, -N; DER ÚFShTAND, -N; DER BUNT, -N; DI MERÍDE, -S]
set fire (to): (אונטערצינדן (+ אַק׳); אָנצינדן (+ אַק׳
[ÚNTERTSINDN (+ acc.); ÓNTSINDN (+ acc.)]
smuggle: שמוגלען; פּעקלען; מולכן; שװאַרצן; װאַשעװע|ן
[ShMÚGLEN; PÉKLEN; MÓYLEKhN; ShVARTSN; VÁShEVE|N]
underground (adj.): אונטערערדיש
[ÚNTERÉRDISh]
Warsaw Ghetto uprising: דער אויפֿשטאַנד אין װאַרשעװער געטאָ
[DER ÚFShTAND IN VÁRShEVER GÉTO]
weapon: דאָס געװער; דער װאָפֿן, ־ס
[DOS GEVÉR; DER VOFN, -S]
Photo: Tequila Minsky for AM New York – "Der Shteyn" Warsaw Ghetto Uprising Memorial, Riverside Park, NYC
| 
